Odpowiedzialność wekslowa rzekomego przedstawiciela | wyrok 

W wyroku z dnia 11 lipca 2017 roku Sąd Apelacyjny uznał apelację sporządzoną przez radcę prawnego Magdalenę Mendykę-Moniuszko w imieniu powoda za zasadną w całości.

Reasumując ,należy stwierdzić, iż apelacja powódki oparta została na uzasadnionych podstawach prawnych i skutkowała zmianą zaskarżonego wyroku poprzez utrzymanie w całości w mocy nakazu zapłaty z dnia 2 lutego 2015 r. wydanego przez Sąd Okręgowy Warszawa – Praga w Warszawie pod sygn. akt III NC 10/15 oraz zasądzeniem od pozwanego, na rzecz powódki, kosztów postępowania zabezpieczającego, zgodnie z art. 745 § 1 k.p.c. których wysokość wynikała z postanawiania Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Ż.– M. B. z dnia 22 maja 2015 r. w sprawie o sygn. akt Km 2417/15 (k. 212 a.s.).

wyrok sądu apelacyjnego w Warszawie z dnia 11 lipca 2017 roku , VI ACa 438/16

Pełna treść w/w wyroku Sądu Apelacyjnego z dnia 11 lipca 2017 roku (VI ACa 438/16) dostępna jest pod niniejszym linkiem: http://orzeczenia.waw.sa.gov.pl/content/$N/154500000003003_VI_ACa_000438_2016_Uz_2017-07-11_002

Powyższe orzeczenie Sądu Apelacyjnego dotyczy kilku istotnych zagadnień prawnych z zakresu prawa wekslowego:

• odpowiedzialność wekslowa rzekomego przedstawiciela – art. 8 prawa wekslowego,
• wpływ ważności umowy ze stosunku podstawowego na zobowiązanie wekslowe,
• ciężar dowodu uzupełnienia weksla in blanco niezgodnie z deklaracją wekslową

Odpowiedzialność wekslowa rzekomego przedstawiciela

Zgodnie z art. 8 prawa wekslowego:

Kto podpisał weksel jako przedstawiciel innej osoby, nie będąc umocowanym do działania w jej imieniu, odpowiada sam wekslowo, a jeżeli zapłacił, ma takie same prawa, jakieby miała osoba, której jest rzekomo przedstawicielem. Zasady te stosuje się również do przedstawiciela, który przekroczył granice swego umocowania.

Art 8 ustawy prawo wekslowe

To oznacza, że przedstawiciel, który nie był umocowany do zaciągania zobowiązań wekslowych w imieniu innej osoby, a pomimo to podpisał się na wekslu w jej imieniu (rzekomy przedstawiciel), odpowiada sam wekslowo, tak jak gdyby zaciągnął zobowiązanie wekslowe w swoim własnym imieniu. Zasada ta dotyczy zarówno rzekomego przedstawiciela osoby fizycznej, jak i osoby prawnej oraz niemającej osobowości prawnej spółki prawa handlowego. Art. 8 ustawy prawo wekslowe dotyczy wszelkich podpisów złożonych na wekslu w cudzym imieniu, a więc w imieniu wystawcy weksla własnego lub trasowanego, trasata, indosanta i poręczyciela. Termin „przedstawiciela” użyty w cytowanym powyżej artykule ma znaczenie szersze niż wynikające z przepisów kodeksu cywilnego. To oznacza, że art. 8 ustawy prawo wekslowe ma zastosowanie, we wszystkich przypadkach, w których rzekomy przedstawiciel podpisał weksel w imieniu innej osoby:

• nie posiadając pełnomocnictwa do zaciągania zobowiązań wekslowych;
• bez uwidocznienia stosunku pełnomocnictwa;
• nie będąc jej przedstawicielem ustawowym;
• nie będąc jej organem;
• pod niewłaściwym brzmieniem firmy, np. Bank Spółdzielczy lub Koronowski Bank Spółdzielczy zamiast Bank Spółdzielczy w Koronówku (tak np. orzeczenie SN z dnia 11 lipca 1935 r., C 257/35);
• z pominięciem określenia formy prawnej osoby prawnej (tak np. orzeczenie SA w Warszawie z dnia 30 kwietnia 1926 r., Ac. 2522/25, PPH 1926, s. 275; Orzeczenie SO w Warszawie z dnia 13 maja 1927 r., II 4 230/27);
• w sposób odmienny niż to wynika z ustawy, umowy, statutu bądź KRS np. jednoosobowo, jeżeli był upoważniony do zastępstwa spółki jedynie wspólnie z innym członkiem zarządu, prokurentem lub pełnomocnikiem (tak np. orzeczenia SN: Orzeczenie SN z dnia 20 listopada 1925 r., III 3 C 753/24);
• gdy przekroczył granice swego umocowania, np. mógł zaciągać zobowiązanie wekslowe do kwoty 50.000,00 zł, a wystawił w imieniu mocodawcy weksel na 300.000 zł. W takim wypadku rzekomy przedstawiciel odpowiada względem posiadacza weksla za zapłatę całej sumy wekslowej.

Art. 8 odnosi się zatem do pełnomocnika, prokurenta, przedstawiciela ustawowego, kuratora, opiekuna, członków zarządu, syndyka, likwidatora itp.

Warto przy tym dodać, że dla odpowiedzialności rzekomego przedstawiciela nie ma znaczenia to, czy podpisując się na wekslu, wiedział o braku swojego umocowania do działania w imieniu innej osoby, czy też o tym nie wiedział. Natomiast zgodnie z orzecznictwem:

Rzekomy przedstawiciel nie odpowiada wekslowo wobec osoby, która w chwili przyjęcia weksla wiedziała o braku umocowania osoby na nim podpisanej.

orzeczenie SN z dnia 4 grudnia 1998 r., III CKN 60/98

Pozew z weksla przeciwko rzekomemu przedstawicielowi

Ciężar dowodu uzupełnienia weksla in blanco niezgodnie z deklaracją wekslową

Sąd apelacyjny w wyroku z dnia 11 lipca 2017 roku podzielił argumentację podnoszoną przez mecenas Magdalenę Mendykę-Moniuszko i uznał, że:

To na pozwanym dłużniku wekslowym spoczywa obowiązek wykazania, że weksel został uzupełniony niezgodnie z deklaracją wekslową. W związku z powyższym, to dłużnik wekslowy musi przeprowadzić skuteczny dowód na okoliczność, że nie zaistniały warunki upoważniające remitenta do wypełnienia weksla zgodnie z treścią umowy.

wyrok Sądu Apelacyjnego z dnia 11 lipca 2017 roku (VI ACa 438/16)

Wypełnienie weksla w sytuacji gdy zobowiązanie wekslowe jest  wymagalne nie stanowi nadużycia prawa

Warte uwagi jest również stanowisko jakie zaprezentował Sąd Apelacyjny odnosząc się do podnoszonych przez Pozwanego w toku postępowania zarzutów opartych na art. 5 k.c. w kontekście wypełnienia weksla przez Powoda oraz dobrych obyczajów kupieckich. Z uzasadnienia wyroku z dnia 11 lipca 2017 roku wynika bowiem, że:

a)      powód nie nadużywa swojego prawa wypełniając weksel w sytuacji gdy zobowiązanie wekslowe jest  wymagalne.

b)      na  argument dotyczący nadużycia dobrych zwyczajów kupieckich nie może powoływać się ten (Pozwany) kto sam je narusza, a jak uznał Sąd Apelacyjny 

tego rodzaju zasadom współżycia społecznego uchybił pozwany dokonując w dniu 18 lipca 2017 r. przytoczonych wcześniej czynności prawnych, w imieniu spółki (…) nie informując swoich partnerów handlowych o tym, że nie może sam zaciągać zobowiązań w tak dużym rozmiarze

W/w wyrok jest prawomocny.

Pozwany dobrowolnie uregulował całość kwot zasądzonych w wyroku niezwłocznie po jego ogłoszeniu.

Potrzebujesz pomocy prawnej?

Jeśli potrzebujesz pomocy prawnej w Twojej sprawie lub w sprawie dotyczącej Twojego biznesu- skontaktuj się ze mną. Opisz mi swój problem, a ja zaproponuję Ci, w jaki sposób mogę pomóc i ile będzie kosztować moja usługa.

DARMOWA WYCENA