Call us now:
Wyrok sądu karnego — odszkodowanie i zadośćuczynienie zasądzone przez sąd karny na rzecz potrąconego pieszego
Sąd Rejonowy dla Warszawy Śródmieścia X Wydział Karny w wyroku z dnia 21 sierpnia 2015 roku (X K 729/14) uwzględnił wnioski mec. Magdaleny Mendyki – Moniuszko występującej w charakterze pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego (potrąconego pieszego). Sąd karny w wyroku zasądził od sprawcy odszkodowanie i zadośćuczynienie na rzecz pokrzywdzonego, czyli pieszego, który został potrącony (na podstawie art. 67 § 3 k.k. w zw. z art. 46 § 1) k.k.oraz koszty zastępstwa procesowego (na podstawie art. 629 k.p.k. w zw. z art. 627 k.p.k.). Sąd w ww. wyroku warunkowo umorzył postępowanie karne na okres 2 (dwóch) lat tytułem próby;
Przykład w/w sprawy pokazuje, że aktywność pokrzywdzonego na etapie postępowania przygotowawczego oraz w toku postępowania karnego (po przystąpieniu do postępowania w charakterze oskarżyciela posiłkowego) pozwala uzyskać wyrok zasądzający roszczenia pieniężne w takiej samej wysokości, w jakiej pieszy mógłby je uzyskać w odrębnym procesie cywilnym. Niewątpliwym plusem dochodzenia roszczeń o odszkodowanie i zadośćuczynienie w ramach postępowania karnego jest to, że pokrzywdzony (oskarżyciel posiłkowy) nie uiszcza wpisu sądowego, który musiałby uiścić wraz ze skierowaniem pozwu w sprawie cywilnej.
Potrącenie pieszego – stan faktyczny sprawy
Sprawca wypadku pod koniec sierpnia 2014 roku potrącił klienta kancelarii, wysiadającego z autobusu, najeżdżając mu kołem samochodu na stopę. Wskutek ww. zdarzenia sprawca wypadku spowodował u pokrzywdzonego nieumyślne naruszenie czynności narządu ciała lub rozstrój zdrowia trwający dłużej niż 7 dni w rozumieniu art. 157 § 1 kk w postaci złamania kostki bocznej lewej, urazu odcinka szyjnego kręgosłupa. Leczenie pokrzywdzonego trwało ok. 6 tygodni. W toku postępowania przygotowawczego sprawca wypadku przyznał się do winy.
Akt oskarżenia przeciwko sprawcy wypadku — oskarżonemu o przestępstwo z art. 177 § 1 k.k. wraz z wnioskiem prokuratora o skazanie oskarżonego bez przeprowadzania rozprawy (art. 335 kpk)
Pod koniec listopada 2014 roku klient kancelarii otrzymał z sądu karnego odpis aktu oskarżenia wniesionego przez Prokuratora wraz z wnioskiem prokuratora o skazanie oskarżonego bez przeprowadzania rozprawy (art. 335 kpk). W ww. wniosku prokurator żądał min. orzeczenia przez Sąd karny na rzecz pokrzywdzonego nawiązki w kwocie 1.500 zł (jeden tysiąc pięćset złotych) oraz świadczenie pieniężne na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej w kwocie 3.000 złotych.
Co grozi za potrącenie pieszego?
Zgodnie z art 177 § 1 k.k. :
§ 1. Kto, naruszając, chociażby nieumyślnie, zasady bezpieczeństwa w ruchu lądowym, wodnym lub powietrznym, powoduje nieumyślnie wypadek, w którym inna osoba odniosła obrażenia ciała określone w art. 157 § 1 k.k. podlega karze pozbawienia wolności do lat 3.
Od strony prawno-karnej czyn określony w art. 177 § 1 k.k. polega zatem na naruszeniu, chociażby nieumyślnym, zasad bezpieczeństwa w ruchu lądowym, wodnym lub powietrznym i spowodowaniu nieumyślnego wypadku, w którym inna osoba odniosła obrażenia ciała określone w art. 157 § 1 k.k.
Przedmiotem odpowiedzialności z art. 177 § 1 k.k. są zatem tylko takie wypadki, w których następstwem jest co najmniej skutek określony w art. 157 § 1 k.k., a więc uszczerbek na zdrowiu naruszający czynność narządu ciała lub rozstrój zdrowia na czas powyżej 7 dni. Odpowiedzialność za przedmiotowy czyn powstaje jedynie wtedy, gdy sprawca dopuścił się naruszenia zasad bezpieczeństwa w ruchu lądowym, wodnym lub powietrznym. W odniesieniu do ruchu drogowego powyższe zasady zostały określone w przepisach ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. – „Prawo o Ruchu Drogowym”. Zgodnie z art. 26 ust. 6 cytowanej ustawy, kierujący pojazdem jest obowiązany zachować szczególną ostrożność przy przejeżdżaniu obok oznaczonego przystanku tramwajowego nieznajdującego się przy chodniku. Jeżeli przystanek nie jest wyposażony w wysepkę dla pasażerów, a na przystanek wjeżdża tramwaj lub stoi na nim, kierujący jest obowiązany zatrzymać pojazd w takim miejscu i na taki czas, aby zapewnić pieszemu swobodne dojście do tramwaju lub na chodnik. Przepisy te stosuje się odpowiednio przy ruchu innych pojazdów komunikacji publicznej.
Oświadczenie pełnomocnika pokrzywdzonego o zamiarze działania w charakterze oskarżyciela posiłkowego
Niezwłocznie po otrzymaniu przez pokrzywdzonego odpisu aktu oskarżenia wraz z wnioskiem prokuratora o skazanie bez przeprowadzenia rozprawy (art. 335 kpk) – radca prawny Magdalena Mendyka-Moniuszko, działając jako pełnomocnik pokrzywdzonego , złożyła w sądzie karnym oświadczenie o zamiarze działania pokrzywdzonego w charakterze oskarżyciela posiłkowego. Zgodnie z art. 54 § 1 k.p.k.
§ 1. Jeżeli akt oskarżenia wniósł oskarżyciel publiczny, pokrzywdzony może aż do czasu rozpoczęcia przewodu sądowego na rozprawie głównej złożyć oświadczenie, że będzie działał w charakterze oskarżyciela posiłkowego.
Wniosek oskarżyciela posiłkowego o orzeczenie od oskarżonego tytułem środka karnego obowiązku naprawienia szkody i zadośćuczynienia
Jako pełnomocnik oskarżyciela posiłkowego — r.pr. Magdalena Mendyka-Moniuszko przed terminem pierwszego posiedzenia wyznaczonego w sprawie — złożyła w sądzie wniosek o orzeczenie przez Sąd karny środka karnego obowiązku naprawienia szkody i zadośćuczynienia. Do wniosku załączono dowody dotyczące szkody poniesionej przez Pokrzywdzonego (koszty leczenia, dokumentacja dot. wynagrodzenia chorobowego na okoliczność utraty zarobku). Natomiast w treści samego wniosku uargumentowanowysokość żądanej kwoty zadośćuczynienia za szkodę niemajątkową (krzywdę) – za ból i cierpienie pokrzywdzonego związane z wypadkiem. Ze względu na to, że sprawca występku pełnił wówczas funkcję radnego — do wniosku załączono również jego ostatnie oświadczenie majątkowe. Ww. dowód miał na celu wykazanie, że żądana kwota zadośćuczynienia jest możliwa do spełnienia przez okskarżonego w kontekście jego możliwości zarobkowych i źródeł dochodów.
Nadmienić przy tym warto, że z oświadczenia majątkowego oskarżonego wynikało, że jest on współwłaścicielem domu, działki budowlanej, ma 6 jachtów, samochód, udziały w spółce, otrzymuje dywidendy, jest prezesem 2 spółek i prowadzi własną działalność gospodarczą oraz otrzymywał diety z tytułu bycia radnym.
Tymczasem z protokołu przesłuchania oskarżonego w postępowaniu przygotowawczym (wówczas jako podejrzanego) – wynikało, że jego stan posiadania to wyłącznie samochód osobowy o wartości 15.000 zł ….
Odszkodowanie dla potrąconego pieszego zasądzone przez sąd karny
Potrąconemu pieszemu należy się odszkodowanie od sprawcy wypadku. Odszkodowanie ma charakter kompensacyjny. To oznacza, że kwota zasądzonego przez sąd odszkodowania ma wyrównać straty materialne, jakie pieszy poniósł wskutek potrącenia. Wysokość odszkodowania zależy od stopnia doznanej szkody. W opisywanej sprawie Sąd karny przy określaniu wysokości naprawienia szkody uznał, iż wskazane przez pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego w pismach wyliczenia zasługują na pełną aprobatę. Według sądu: „szkoda polegająca tak na wydatkach poniesionych przez pokrzywdzonego w toku leczenia spowodowanego wypadkiem jak i wysokość utraconego zarobku w wyniku niezdolności do pracy zostały przez oskarżyciela posiłkowego należycie wykazane. Co więcej, wyliczenia te nie były także kwestionowane przez oskarżonego, który uznał to roszczenie o charakterze cywilnym tak co do zasady jak i co do kwoty.
Zadośćuczynienie dla potrąconego pieszego zasądzone przez sąd karny
W wyroku wydanym przez Sąd karny, na rzecz pokrzywdzonego zasądzono również zadośćuczynienie za doznaną krzywdę (ból i cierpienie).
Tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę sąd karny zasądził od oskarżonego na rzecz oskarżyciela posiłkowego kwotę 5.000 złotych. Określając wysokość zadośćuczynienia, sąd karny wziął pod uwagę przede wszystkim charakter obrażeń, jakich w wyniku wypadku doznał pokrzywdzony. Obrażania te nie były znaczne i w ocenie sądu w sposób nieznaczny ograniczyły sprawność organizmu pokrzywdzonego. Zdaniem Sądu, kwota zasądzonego zadośćuczynienia dostosowana jest do możliwości zarobkowych oskarżonego.
Inne możliwości dochodzenia roszczeń odszkodowawczych i zadośćuczynienia od sprawcy wypadku
W przedmiotowej sprawie obrażenia pieszego, który został nieumyślnie potrącony przez oskarżonego, były stosunkowo nieznaczne. Pokrzywdzonemu pieszemu przysługiwały oczywiście roszczenia odszkodowawcze i o zadośćuczynienie od ubezpieczyciela OC sprawcy zdarzenia. Niemniej jednak pokrzywdzony pieszy zdecydował się w pierwszej kolejności na sądowe dochodzenie roszczeń na drodze karnej.
Zarówno postępowanie przygotowawcze jak i postępowanie karne toczyły się stosunkowo sprawnie. Akt oskarżenia z wnioskiem prokuratora o skazanie bez przeprowadzenia rozprawy został skierowany do sądu karnego niecałe 3 miesiące od zdarzenia. Proces karny zakończył się natomiast w niecały rok — licząc od daty wniesienia aktu oskarżenia.
Finalnie kwota odszkodowania i zadośćuczynienia, jaka została zasądzona przez sąd karny, była kilkukrotnie wyższa od kwoty nawiązki na rzecz pieszego, na jaką pierwotnie wskazywała prokuratura w akcie oskarżenia. Kwoty zasądzone przez sąd karny satysfakcjonowały pokrzywdzonego pieszego, dlatego też odstąpił od dochodzenia dalszych roszczeń uzupełniających od ubezpieczyciela OC sprawcy. W ramach postępowania likwidacyjnego z OC sprawcy – pokrzywdzony pieszy z pewnością nie uzyskałby takich kwot, jakie zostały zasądzone przez sąd karny. Natomiast wniesienie powództwa o odszkodowanie i zadośćuczynienie przeciwko ubezpieczycielowi OC sprawcy wiązałoby się dla poszkodowanego pieszego z koniecznością:
- uiszczenia wpisu sądowego od pozwu,
- długiego czasu oczekiwania na wydanie wyroku przez sąd cywilny (średni czas trwania podobnych spraw prowadzonych przez kancelarię na drodze cywilnej to ponad dwa lata).
Magdalena Mendyka-Moniuszko
Kancelaria Radcy Prawnego Warszawa
Potrzebujesz pomocy prawnej?
Jeśli potrzebujesz pomocy prawnej w Twojej sprawie lub w sprawie dotyczącej Twojego biznesu- skontaktuj się ze mną. Opisz mi swój problem, a ja zaproponuję Ci, w jaki sposób mogę pomóc i ile będzie kosztować moja usługa.